Είναι γεγονός πως αυτός που πάσχει από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, συνήθως δεν αντιλαμβάνεται πως οι εμμονές που εξουσιάζουν τη συμπεριφορά του και αυξάνουν το καθημερινό άγχος. Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή συχνά επικεντρώνεται γύρω από συγκεκριμένα θέματα, όπως για παράδειγμα ο φόβος μόλυνσης από μικρόβια.
Πώς θα καταλάβετε ότι κάποιος έχει ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή;
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα εμμονής είναι τα εξής:
- Φόβος μόλυνσης από χειραψία ή από άγγιγμα αντικειμένων που έχουν αγγίξει και άλλοι άνθρωποι.
- Συνεχείς αμφιβολίες για το αν έχετε κλειδώσει την πόρτα ή αν έχετε σβήσει το θερμοσίφωνο κλπ.
- Έντονο στρες και ανησυχία αν κάποια αντικείμενα στον χώρο δεν είναι τακτοποιημένα κατά έναν ορισμένα τρόπο ή αν δεν “κοιτάνε” όλα προς το “σωστό” μέρος.
- Τελειομανία και μεγάλη προσήλωση σε κανόνες, χωρίς ευελιξία.
- Άσκηση αυστηρής κριτικής στον εαυτό ή τους άλλους όταν δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες και δυσκολία κατανόησης της διαφορετικότητας.
- Ενασχόληση με την τάξη, τους κανονισμούς και λεπτομέρειες και την απόλυτη καθαριότητα.
- Υπολανθάνουσα και συγκαλυμμένη βίωση, θυμού και οργής για όσους και όσα δεν είναι όπως θα έπρεπε.
- Αίσθημα πίεσης του χρόνου και συνεχής ανάγκη ακρίβειας στα ραντεβού.
- Αποφυγή των καταστάσεων που μπορεί να προκαλέσουν εμμονές, όπως η χειραψία.
- Έντονο πείσμα και τάσεις κυριαρχίας πάνω στους άλλους.
Υπάρχουν και συμπτώματα καταναγκασμού τα οποία χαρακτηρίζουν ένα άτομο που πάσχει από OCD, τα οποία μπορούμε να αναγνωρίσουμε:
- Το πλύσιμο των χεριών μέχρι το δέρμα να γίνει πολύ ευαίσθητο.
- Το να ελέγχει κανείς επανειλημμένα για το αν οι πόρτες είναι κλειδωμένες, ή για το αν τα φώτα στο σπίτι είναι σβηστά κλπ.
- Το να μετράει κανείς ακολουθώντας μόνο συγκεκριμένη “τελετουργία”.
- Το να επαναλαμβάνει κανείς διαρκώς και σιωπηλά μια λέξη ή μια φράση.
- Το να τακτοποιεί κανείς κάθε αντικείμενο γύρω του με έναν συγκεκριμένο τρόπο που είναι πάντοτε ο ίδιος.
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή είναι μια σοβαρή διαταραχή, που μπορεί να καταλήξει να γίνει εμπόδιο στην καθημερινότητα του ασθενούς. Συνήθως τα άτομα που καταφεύγουν στον ειδικό διαμαρτύρονται γιατί τα συμπτώματα επιμένουν και γίνονται εμπόδια στην καθημερινή ζωή ενώ εξανεμίζεται και η ενέργεια αυτών των ατόμων , εξαιτίας των συνεχών σκέψεων και καταναγκασμών. Προβλήματα δημιουργούνται και στις προσωπικές σχέσεις ενώ καταγράφονται διαταραχές στον ύπνο. Η διάγνωση γίνεται από τους ειδικούς της ψυχικής υγείας, οι οποίοι προτείνουν θεραπευτικό πλάνο ανάλογα με την κάθε περίπτωση.
