Σύμφωνα με νέα βρετανική επιστημονική έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό υγείας “Environmental Health Perspectives”, η λήψη αναλγητικών στη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να έχει επιπτώσεις στη γονιμότητα του αγέννητου παιδιού αργότερα στη ζωή του, τόσο του κοριτσιού όσο και του αγοριού.
Τα νέα συμπεράσματα ενισχύουν παλαιότερα στοιχεία με βάση τα οποία, ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα όπως η παρακεταμόλη, πρέπει να λαμβάνονται με προφύλαξη και φειδώ στη διάρκεια της κύησης, καθώς μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητα των απογόνων (μέσω επίπτωσης στο DNA του εμβρύου).
Τα βασικά σημεία της έρευνας
Η νέα μελέτη υπογράφεται από ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, με επικεφαλής τον δρα Ροντ Μίτσελ του Κέντρου Αναπαραγωγικής Υγείας. Οι ειδικοί τονίζουν πως η έρευνά τους δεν μεταβάλλει τις ισχύουσες συστάσεις, σύμφωνα με τις οποίες, αν η χορήγηση παρακεταμόλης είναι αναγκαία σε εγκύους, πρέπει να γίνεται στη χαμηλότερη δυνατή δόση και για το μικρότερο δυνατό χρονικό διάστημα. Επίσης ανέφεραν πως η ουσία ιβουπροφαίνη (ibuprofen) πρέπει να αποφεύγεται κατά την εγκυμοσύνη.
«Θα ενθαρρύναμε τις γυναίκες να σκεφθούν προσεκτικά, προτού πάρουν αναλγητικά κατά την εγκυμοσύνη και, ακολουθώντας τις υπάρχουσες οδηγίες, να παίρνουν τη χαμηλότερη δυνατή δόση και για όσο λιγότερο χρόνο γίνεται» δήλωσε ο Μίτσελ.
Τα αποτελέσματα σε δείγματα ανθρώπινου ιστού
Για τη διεξαγωγή συμπερασμάτων, οι επιστήμονες μελέτησαν τη δράση της παρακεματόλης και της ιβουπροφαίνης σε δείγματα ανθρωπίνου ιστού όρχεων και ωοθηκών. Οι ανθρώπινοί ιστοί που εκτέθηκαν σε οποιοδήποτε από τα δύο φάρμακα επί μια εβδομάδα στο εργαστήριο, εμφάνισαν μειωμένους αριθμούς των γεννητικών κυττάρων από τα οποία προκύπτουν τα σπερματοζωάρια και τα ωάρια.
Οι ωοθήκες που εκτέθηκαν σε παρακεταμόλη για μία εβδομάδα, είχαν πάνω από 40% λιγότερα κύτταρα από τα οποία αναπτύσσονται στη συνέχεια τα ωάρια. Με τη λήψη ιβουπροφαίνης, ο αριθμός των εν λόγω κυττάρων μειώθηκε σχεδόν στο μισό.
Το συμπέρασμα τους είναι πολύ σημαντικό καθώς τα κορίτσια παράγουν όλα τα ωάριά τους στη μήτρα, συνεπώς αν γεννηθούν με μειωμένο αριθμό, αυτό μπορεί να τα οδηγήσει σε πρόωρη εμμηνόπαυση. Αλλά και τα αγόρια μπορεί να υποστούν σχετικές επιπτώσεις καθώς ο ιστός όρχεων που εκτέθηκε στα συγκεκριμένα φάρμακα, εμφάνισε μείωση περίπου 25% στα κύτταρα παραγωγής σπερματοζωαρίων.
Οι ερευνητές κατέληξαν πως και οι δυο ουσίες μπορεί να πυροδοτήσουν μηχανισμούς στα κύτταρα που προκαλούν αλλαγές στη δομή του DNA. Οι επιγενετικές αυτές μεταβολές μπορούν να κληροδοτηθούν στις επόμενες γενιές. Τα αναλγητικά φαίνεται να δρουν κυρίως στα μόρια των προσταγλανδινών, που παίζουν ρόλο-κλειδί τόσο στις ωοθήκες όσο και στους όρχεις.