Ο βήχας συνήθως προκαλείται από έναν ερεθισμό στις αναπνευστικές οδούς, από λοίμωξη ή διάφορους περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως ο καπνός του τσιγάρου, η σκόνη, η ρύπανση, κ.α. Όπως μάλλον θα γνωρίζετε, ο παραγωγικός βήχας συνοδεύεται από την παραγωγή φλεγμάτων σε αντίθεση με τον ξηρό βήχα, όπου δεν έχει φλέγμα. Η υπερβολική ποσότητα του φλέγματος που έχει σχηματιστεί στους αεραγωγούς μπορεί να ενεργοποιήσει το αντανακλαστικό του βήχα, ώστε να μεταφερθεί η βλέννα έξω από τους αεραγωγούς.
Οι κυριότερες αιτίες του βήχα είναι:
- Λοιμώξεις αναπνευστικού (κρυολόγημα, γρίπη, ωτίτιδα, ιγμορίτιδα, φαρυγγίτιδα, λαρυγγίτιδα, οξεία βρογχίτιδα, πνευμονία, βρογχιολίτιδα, φυματίωση)
- Αλλεργία και άσθμα
- ΧΑΠ (χρόνια βρογχίτιδα και εμφύσημα)
- Το κάπνισμα
- Η κυστική ίνωση
Μπορούμε να προλάβουμε το βήχα;
Αυτό που θα πρέπει να έχετε πάντα υπ’όψιν είναι πως η καλύτερη πρόληψη είναι να χτίσετε και να διατηρήσετε ένα γερό ανοσοποιητικό σύστημα. Αν το σώμα σας διαθέτει τους αμυντικούς μηχανισμούς για να αντιμετωπίσει τους «εισβολείς», δηλ. τα βακτήρια και τους ιούς, τότε μπορείτε να αποφύγετε ευκολότερα τις λοιμώξεις. Η υγιεινή διατροφή, η αποχή από το κάπνισμα και το αλκοόλ, ο επαρκής ύπνος και η τακτική σωματική άσκηση μπορούν να σας βοηθήσουν να χτίσετε ένα γερό ανοσοποιητικό σύστημα.
Πώς θα “κόψουμε” τον βήχα;
Σε πολλές περιπτώσεις δεν συνιστάται η χορήγηση φαρμάκων καθώς, όπως είπαμε, ο βήχας είναι άμυνα του οργανισμού και σκοπό έχει να «καθαρίσει» το αναπνευστικό μας. Όταν χορηγείται φαρμακευτική αγωγή, συνήθως επιλέγεται με βάση το αίτιο που προκαλεί τον βήχα. Πιο συγκεκριμένα η κατηγοριοποίηση γίνεται ως εξής:
Αντιβηχικά: Προορίζονται για τις περιπτώσεις που ταλαιπωρείστε από ξηρό βήχα.
Βλεννολυτικά: Με αυτά αντιμετωπίζεται ο παραγωγικός βήχας. Πρόκειται για φάρμακα που ρευστοποιούν τις εκκρίσεις (φλέγματα) ώστε αυτές να αποβάλλονται ευκολότερα, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνουν τη λειτουργία του κροσσωτού επιθηλίου ώστε ο παραγωγικός βήχας να γίνει περισσότερο αποτελεσματικός. Η καλή ενυδάτωση του οργανισμού είναι προϋπόθεση για την αποτελεσματικότερη δράση των βλεννολυτικών.
Αντιβιοτικά: Αυτή η κατηγορία φαρμάκων χορηγείται μόνο σε περίπτωση μικροβιακής λοίμωξης και πάντα ύστερα από διάγνωση του γιατρού.
Γνωρίζετε πως…
Όταν βήχουμε, η ταχύτητα με την οποία εξέρχεται ο αέρας από τους πνεύμονες είναι εντυπωσιακά μεγάλη (281,5 μέτρα ανά δευτερόλεπτο) και μπορεί να φτάσει ακόμα και το 85% της ταχύτητας του ήχου (331,29 μέτρα ανά δευτερόλεπτο); Έτσι εξηγείται το γεγονός πως όταν κάποιος υποφέρει από επίμονο βήχα, συχνά έχει πόνους και ήπιες θλάσεις στην περιοχή του θώρακα, ακόμα και πονοκέφαλο!
