Υπάρχει ενδεδειγμένη αγγειακή προσπέλαση για τους νεφροπαθείς;
Με τον όρο φίστουλα εννοούμε την απευθείας χειρουργική σύνδεση μιας αρτηρίας με μια φλέβα, χωρίς την παρεμβολή άλλων στοιχείων. Αντίθετα, το μόσχευμα αιμοκάθαρσης είναι μια “γέφυρα” από ειδικό συνθετικό υλικό, που συνδέει μια αρτηρία με μια φλέβα. Τέλος, ο καθετήρας αιμοκάθαρσης είναι ένας σωλήνας από πολυουρεθάνη, που τοποθετείται σε μια μεγάλη φλέβα του τραχήλου (λαιμού) και συνδέεται απευθείας στο μηχάνημα αιμοκάθαρσης. Tο είδος της αγγειακής προσπέλασης καθορίζεται πρωτίστως από τα ανατομικά χαρακτηριστικά των αγγείων του ασθενή.
Παραδοσιακά, η αιμοκάθαρση διενεργείται από φίστουλες ή μοσχεύματα στα άνω άκρα, που τοποθετούνται σε συγκεκριμένες θέσεις. Όταν οι ανατομικές θέσεις αυτές εξαντλούνται, τότε παίρνει τη σκυτάλη ένας μόνιμος καθετήρας σε κάποια από τις φλέβες του τραχήλου. Οι μόνιμοι καθετήρες σίγουρα προσφέρουν λύση σε προβλήματα αιμοκάθαρσης, ιδίως σε μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς. Στους νεαρότερους ασθενείς όμως η παρουσία ενός καθετήρα στον τράχηλο δεν είναι πρακτική και σίγουρα έχει αρνητική επίπτωση στην ποιότητα ζωής τους.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του μοσχεύματος αιμοκάθαρσης στα κάτω άκρα;
Η χρήση των κάτω άκρων για την τοποθέτηση μοσχεύματος αιμοκάθαρσης είναι μια λύση με σημαντικά πλεονεκτήματα: Ο αγγειοχειρουργός μπορεί να εκμεταλλευτεί είτε τα αγγεία στη μεσότητα του μηρού είτε στο πάνω μέρος αυτού. Συνήθως τα μοσχεύματα αυτά συνδέονται χειρουργικά (αναστομώνονται) με την κοινή μηριαία αρτηρία και την σαφηνή ή την κοινή μηριαία φλέβα. Πρόκειται για μεγάλου εύρους αγγεία, που επιτρέπουν σε αυτά τα μοσχεύματα να λειτουργούν με υψηλή παροχή αίματος και συνεπώς να πραγματοποιείται μια άριστη αιμοκάθαρση.
Τα αγγεία των κάτω άκρων μπορούν να υποστηρίξουν απρόσκοπτα τη λειτουργία ενός μοσχεύματος για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η βατότητα των μοσχευμάτων αυτών (διάρκεια λειτουργίας) είναι συχνά καλύτερη από εκείνη των μοσχευμάτων στα άνω άκρα. Αυτό, όπως αντιλαμβάνεται κανείς, προσφέρει επιπλέον πολύτιμο χρόνο αιμοκάθαρσης και βγάζει πολλές φορές από το αδιέξοδο της έλλειψης αγγειακής προσπέλασης. Με τον τρόπο αυτό προσφέρονται επιπλέον ανατομικές θέσεις! Το ποσοστό των λοιμώξεων των μοσχευμάτων αυτών είναι μικρότερο από εκείνο των μόνιμων καθετήρων, γεγονός που καθιστά αυτές τις αγγειακές προσπελάσεις αξιόπιστες λύσεις αιμοκάθαρσης.
Προφανώς, για να τοποθετηθεί ένα μόσχευμα στα κάτω άκρα πρέπει αυστηρά να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις, οι οποίες εκτιμώνται προεγχειρητικά, από τον αγγειοχειρουργό, με λεπτομέρεια, ώστε να περιορίζονται στο ελάχιστο οι πιθανές επιπλοκές.
Ας μην ξεχνάμε, ότι η επιβίωση του νεφροπαθή ασθενή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ύπαρξη μιας λειτουργικής αγγειακής προσπέλασης. Η τοποθέτηση μοσχεύματος στα κάτω άκρα προσφέρει πολύτιμο χρόνο αιμοκάθαρσης στον ασθενή, που έχει εξαντλήσει τις δυνατότητες των άνω άκρων.
Φωτογραφία προσωπικού αρχείου. Τα βέλη δείχνουν την πορεία του μοσχεύματος στο άνω τμήμα του μηρού.
