Μύθος ή αλήθεια η καμπύλη U της ευτυχίας;
Η ιδέα της καμπύλης U προήλθε από μια στατιστική ανάλυση που συνέκρινε ανθρώπους μέσης και προχωρημένης ηλικίας, παρόμοιου επιπέδου ζωής και υγείας. Η προσαρμογή αυτή στόχο είχε να απομονώσει τον παράγοντα της ηλικίας από άλλους παράγοντες που επηρεάζουν τα επίπεδα ευτυχίας. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι άνθρωποι συχνά γίνονται φτωχότεροι και λιγότερο υγιείς όσο μεγαλώνουν, η προσαρμογή αποδείχθηκε παραπλανητική, καθώς μια μείωση της ευτυχίας που σχετίζεται με την ηλικία γίνεται πια εμφανής σε πολλές χώρες.
Σύμφωνα όμως με μια ανάλυση από την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα (Ιs happiness U-shaped in age everywhere? A methodological reconsideration for Europe) που έγινε σε ερευνητικά δεδομένα, ούτε και η καμπύλη U αντιπροσωπεύει την πραγματικότητα. Με βάση τα νεότερα δεδομένα και τα πιο πρόσφατα επιστημονικά συμπεράσματα, η πορεία της ευτυχίας είναι ένα περίπλοκο και αρκετό σύνθετό θέμα για να διεξαχθούν οριστικά συμπεράσματα.
Η θεωρία της καμπύλης U μάλιστα, φαίνεται να διαψεύστηκε σχεδόν στις μισές από τις 30 χώρες που μελετήθηκαν. Ειδικότερα, η ανάλυση ανέδειξε ότι πολλοί άνθρωποι τείνουν να είναι όλο και πιο δυστυχισμένοι καθώς μεγαλώνουν, καθώς έρχονται αντιμέτωποι με διάφορες δυσκολίες όπως προβλήματα υγείας, απώλειες αγαπημένων προσώπων, οικονομικά ζητήματα κ.α.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Τουρκία, όπου η ευτυχία -υπολογισμένη σε μια κλίμακα από το 0 έως το 10- πέφτει κατά μέσο όρο από το 6.4 στην ηλικία συνταξιοδότησης σε λιγότερο από 5 στους πολύ ηλικιωμένους. Στον αντίποδα, στην Ολλανδία η ευτυχία αυξάνεται από την ηλικία των 30 ετών και κατόπιν μένει σταθερή, ακόμη και στις πολύ προχωρημένες ηλικίες. Στην Φινλανδία, η ευτυχία παραμένει σταθερή στο 8 σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής των ανθρώπων.
Συμπερασματικά, δεν υπάρχει διεθνές μοτίβο ευτυχίας και η καμπύλη U δίνει ένα «προβάδισμα» ευτυχίας στους γηραιότερους, υπό την προϋπόθεση όμως πως δεν υπάρχουν προβλήματα στα γεράματα. Μπορεί η ηλικία να προσφέρει γνώση και σοφία ωστόσο, αυτό δεν είναι πάντα αρκετό καθώς πολλοί άνθρωποι μπορεί να αντιμετωπίσουν μεγάλες προκλήσεις καθώς περνούν τα χρόνια. Αν η ευτυχία αυξάνεται ή μειώνεται στην περίοδο της τρίτης ηλικίας εξαρτάται από την ισορροπία διαφορετικών και μοναδικών παραγόντων στη ζωή κάθε ανθρώπου.
