Οι κιρσοί είναι η πιο συνηθισμένη εξωτερίκευση του προβλήματος της φλεβικής ανεπάρκειας και εμφανίζονται στο 40% των γυναικών και στο 20% των ανδρών περίπου. Η φλεβική ανεπάρκεια προξενεί πόνο, κάψιμο, αίσθημα βάρους στα πόδια, οίδημα (πρήξιμο), κνησμό, κράμπες κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας ή στο τέλος της ημέρας. Η φλεβική νόσος μπορεί να προκαλέσει επίσης θρόμβωση του επιπολής ή εν τω βάθει φλεβικού δικτύου που μπορεί να έχει βαριές επιπλοκές (π.χ. πνευμονική εμβολή).
Ποιοι παράγοντες συντελούν στη δημιουργία των κιρσών;
Βασικότεροι παράγοντες που συντελούν στην φλεβική ανεπάρκεια των κάτω άκρων και στη δημιουργία κιρσών είναι:
- Η ηλικία (η συχνότητα εμφάνισής τους αυξάνεται σημαντικά μετά τα 40 έτη)
- Το φύλο (οι γυναίκες αναπτύσσουν κιρσούς 2-3 φορές συχνότερα από τους άνδρες)
- Η κληρονομικότητα (οι ασθενείς με κιρσούς έχουν συνήθως ασθενείς πρώτου βαθμού με το ίδιο πρόβλημα)
- Η συγγενής απουσία βαλβίδων ή δυσλειτουργία των φλεβών
- Οι ορμονικές αλλαγές (π.χ. εγκυμοσύνη, χρόνια λήψη αντισυλληπτικών, κ.α. )
- Ο τρόπος ζωής και εργασίας (ορθοστασία ή και παρατεταμένη καθιστική ζωή, έλλειψη άσκησης, παχυσαρκία, κάπνισμα, διατροφή, κ.ά.)
- Ιστορικό εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης (μεταθρομβωτικό σύνδρομο).
Πως γίνεται η διάγνωση της φλεβικής νόσου;
Η διάγνωση της φλεβικής νόσου πρέπει να πραγματοποιείται από εξειδικευμένο ιατρό και είναι κρίσιμης σημασίας για τον εντοπισμό και την επιτυχημένη αντιμετώπιση του προβλήματος, αποτρέποντας τους κινδύνους υποτροπών και βαρύτερων επιπλοκών. Η διάγνωση πραγματοποιείται με βάση το ιστορικό (θρομβώσεις, οικογενειακό ιστορικό, κ.ά.), τη λεπτομερή κλινική εξέταση του ασθενούς και εργαστηριακή διερεύνηση με εξειδικευμένα μηχανήματα απεικόνισης της ανατομίας και της λειτουργικότητας των φλεβών (έγχρωμο υπέρηχο duplex/triplex) που προσφέρουν ακρίβεια στη διάγνωση, οδηγώντας στην καταλληλότερη, απόλυτα εστιασμένη θεραπεία.
Ποιες είναι οι επιλογές θεραπείας της φλεβικής ανεπάρκειας;
Ανάλογα με την μορφολογία της πάθησης και το στάδιο, η θεραπεία της φλεβικής ανεπάρκειας ενδέχεται να περιλαμβάνει:
Αρχικά στάδια φλεβικής ανεπάρκειας: συνίσταται ειδικό πρόγραμμα άσκησης, χρήση φλεβοτονικών ή αντιοιδηματωδών φαρμάκων ή και ελαστικών καλτσών συμπίεσης για να μειωθεί το πλάτος της φλέβας και το οίδημα στο πόδι και να βελτιωθεί η ροή του αίματος. Οι συντηρητικές θεραπείες ανακουφίζουν από τα συμπτώματα, δεν συνιστούν όμως οριστική λύση του προβλήματος καθώς η φλεβική ανεπάρκεια είναι εξελικτική νόσος.
Σε προχωρημένα στάδια της φλεβικής ανεπάρκειας η χειρουργική επέμβαση επιλέγεται για την οριστική λύση του προβλήματος. Μέχρι πριν λίγα χρόνια, η χειρουργική θεραπεία των κιρσών γινόταν μόνο με σαφηνεκτομή που συνίσταται στην εκρίζωση της νοσούσας φλέβας, συνήθως μείζονος ή ελάσσονος. Η προαναφερόμενη χειρουργική αντιμετώπιση εγκαταλείπεται ως θεραπεία πρώτης εκλογής, καθώς είναι μια αιματηρή επέμβαση με συχνές επιπλοκές (τραυματισμό νεύρων, αιματώματα, κ.λ.), έχει μακρά περίοδο αποθεραπείας και σημαντικό ποσοστό υποτροπών λόγω του φαινομένου της νεοαγγειογέννεσης ή ελλιπούς μελέτης και χειρουργικής τεχνικής.
Σήμερα, οι ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες των κιρσών (κατάλυση με laser, rf και συνεδρίες σκληροθεραπείας) έχουν καθιερωθεί κλινικά, συμβάλοντας στην πιο εντοπισμένη, αναίμακτη και αποτελεσματική θεραπεία της φλεβικής ανεπάρκειας. Οι τεχνικές αυτές επιτρέπουν σε εξειδικευμένους αγγειοχειρουργούς τη θεραπεία των περισσοτέρων περιπτώσεων φλεβικής ανεπάρκειας (ευρυαγγειών, κιρσών, κ.ά.): η σκληροθεραπεία έχει ευρύτατη χρήση στη θεραπεία ευρυαγγειών ενώ η θεραπεία των κιρσών πραγματοποιείται με διαδερμικό ενδοφλεβικό laser ή ραδιοσυχνότητες, με σύγχρονη χρήση - έλεγχο υπερήχων-Triplex από έμπειρο αγγειοχειρουργό.
Ανώδυνο ενδοφλεβικό laser: η εξέλιξη στην ενδοφλεβική θεραπεία των κιρσών
Το ενδοφλεβικό laser αποτελεί σύμφωνα με την Αμερικανική Φλεβολογική Εταιρεία και την Ευρωπαϊκή Αγγειοχειρουργική Εταιρεία την κορυφαία επιλογή για τη θεραπεία της φλεβικής ανεπάρκειας.
Επιπλέον, η χρήση ειδικά εξελιγμένα ανώδυνων laser (ELVeS Painless) και ειδικών ενδοφλεβικών καθετήρων με εστιασμένη εφαρμογή της ενέργειας (radial) στα τοιχώματα του αγγείου, αποτρέπουντον κίνδυνο κλινικής ή αισθητικής παρενέργειας (κάψιμο δέρματος, ουλές, εκχυμώσεις, κ.α.). Η εστιασμένη εφαρμογή της ενέργειας (radial) στα τοιχώματα, συρρικνώνει ομοιογενώς και σφραγίζει οριστικά την πάσχουσα φλέβα ενώ η κυκλοφορία αποκαθίστανται μέσα από τις υγιείς φλέβες του δικτύου.
Τα ανώδυνα laser σε συνδυασμό με την εστιασμένη εφαρμογή (radial) της ενέργειας προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα στη θεραπεία της φλεβικής ανεπάρκειας:
- Εντελώς ανώδυνη θεραπεία λόγω της απόλυτα εστιασμένης και ομοιογενούς εφαρμογής των ακτίνων laser (radial) στα τοιχώματα της φλέβας, αποτρέποντας κίνδυνο κλινικής ή αισθητικής παρενέργειας (κάψιμο δέρματος, ουλές, εκχυμώσεις, κ.α.).
- Αναίμακτη καθώς δεν απαιτεί τομές ή ράμματα, δεν δημιουργεί ουλές και δεν προξενεί πόνο κατά την διάρκεια ή μετά την θεραπεία, ελαχιστοποιώντας το ενδεχόμενο τραυματισμού, ουλών, μολύνσεων, μετεγχειρητικού πόνου.
- Απόλυτα ακριβής και ασφαλής λόγω των ειδικών ατραυματικών καθετήρων που αποτρέπουν ενδεχόμενο διάτρησης της φλέβας, εσφαλμένης θεραπείας, υπό ταυτόχρονο έλεγχο υπερήχων-triplex.
- Πολύ σύντομη (20-45 λεπτά), απαιτεί ελάχιστη αναισθησία επιτρέποντας την άμεση κινητοποίηση του ασθενούς και ελάχιστο χρόνο αποθεραπείας (1-2 μέρες)
- Αποτελεσματική θεραπεία για κάθε είδους φλέβα και για τη θεραπεία ασθενών με συνοδά προβλήματα (φλεβικό έλκος κάτω άκρων, βηματοδότης, αντιπηκτική αγωγή, κυκλοφορικό πρόβλημα, παχυσαρκία, κ.ά.)
- Άμεσο αποτέλεσμα και κορυφαία κλινική αποτελεσματικότητα (95-99%)