Η κύστη του κόκκυγα αποτελεί μια κοιλότητα που επενδύεται από επιθήλιο (τοίχωμα της κύστης) και μπορεί να περιέχει ορώδεις εκκρίσεις, χνούδι από τα ρούχα-εσώρουχα, τρίχες (γι’ αυτό και ονομάζεται τριχωφωλεακή), αλλά και πύον στις περιπτώσεις που βρίσκεται σε φάση οξείας φλεγμονής και αποστηματοποίησης.
Ποιους πλήττει η κύστη κόκκυγα;
Συνηθέστερα, η κύστη κόκκυγα εμφανίζεται σε άνδρες νεαρής ηλικίας, κυρίως 15-40 ετών. Η αυξημένη τριχοφυΐα και η παχυσαρκία έχουν αναγνωριστεί ως επιβαρυντικοί παράγοντες. Η εμφάνισή της κύστης κόκκυγα δεν είναι σπάνια και στις γυναίκες αντίστοιχων ηλικιών, χωρίς έντονη τριχοφυία ή αυξημένο σωματικό βάρος.
Πώς δημιουργείται και εξελίσσεται η κύστη;
Η πραγματική αιτία δημιουργίας της κύστης στον κόκκυγα δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί. Τα διευρυμένα στόμια των αδένων της μεσογλουτιαίας σχισμής (της περιοχής του δέρματος δηλαδή που καλύπτει τον κόκκυγα και βρίσκεται στο κέντρο ανάμεσα στους γλουτούς) είναι επιρρεπή σε φλεγμονές και όταν συντρέχουν και κάποιες τοπικές συνθήκες (π.χ. τραυματισμός, συνεχής πίεση, ιδρώτας, έντονη τριχοφυία κ.α.) αυτοί πιθανότατα αποφράσσονται ξεκινώντας τον σχηματισμό της κύστης.
Οι ασθενείς σε αυτό το στάδιο σπάνια αντιλαμβάνονται την παρουσία της κύστης, καθώς νιώθουν απλά ένα μικρό πρήξιμο στην περιοχή, ειδικά όταν κάθονται. Στη συνέχεια η κύστη διογκώνεται και στην πλειονότητα των περιπτώσεων επιμολύνεται από μικρόβια (οξεία φλεγμονή), μετατρέπεται σε απόστημα και τότε ο ασθενής αναζητά ιατρική συμβουλή, για να αντιμετωπίσει τον έντονο πόνο και το πρήξιμο καθώς δυσκολεύεται να καθίσει. Περιπτώσεις μεγάλων αποστημάτων μπορεί να συνοδεύονται από πυρετό, καταβολή και αύξηση των δεικτών φλεγμονής.
Η χρόνια φλεγμονή της κύστης οδηγεί στον σχηματισμό συριγγίου με το δέρμα («τριχοφωλεακό συρίγγιο»), μια κατάσταση που δεν είναι τόσο ενοχλητική για τον ασθενή, καθώς απουσιάζει ο έντονος πόνος και το πρήξιμο, αλλά που συνεχίζει να προκαλεί προβλήματα λόγω της εκροής υγρού ή και αίματος από το στόμιο του συριγγίου, οδηγώντας περιοδικά σε εμφάνιση ήπιων φλεγμονών αλλά και αποστημάτων.
Πώς θεραπεύεται η κύστη του κόκκυγα;
Σε αρχικά στάδια η αποφυγή της πίεσης στην περιοχή, η σχολαστική υγιεινή, τα αντιβιοτικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορεί να προσφέρουν ανακούφιση από τα συμπτώματα και να αναστείλουν την εξέλιξη της κύστης. Εφ’ όσον, όμως, έχει προκύψει απόστημα, η μόνη θεραπευτική επιλογή είναι η χειρουργική επέμβαση για τη διάνοιξη του τοιχώματος της κύστης και την παροχέτευση του πύου. Αυτή η εξέλιξη δεν προσφέρει οριστική θεραπεία, καθώς το τοίχωμα της κύστης δεν αφαιρείται (απλά διανοίγεται για να επιτρέψει την έξοδο του πύου και να ανακουφιστεί ο ασθενής), με αποτέλεσμα να παραμένει η κύστη κάτω από το δέρμα και να δημιουργεί νέες φλεγμονές ή συρίγγια.
Η οριστική θεραπεία συνίσταται στην ολική αφαίρεση της κύστης (τοίχωμα και περιεχόμενο) με χειρουργική επέμβαση. Αυτό προϋποθέτει μεγάλο χειρουργικό τραύμα στην περιοχή και σημαντικό χρόνο επούλωσης (2-6 εβδομάδες), μεγάλη και αντιαισθητική ουλή ή καθημερινές και επίπονες αλλαγές στο τραύμα, εφ’ όσον αφεθεί ανοιχτό για να επουλωθεί. Επίσης, απαιτεί τη νοσηλεία σε κλινική αλλά και τη χορήγηση γενικής αναισθησίας στις περισσότερες περιπτώσεις. Ακόμη κι έτσι, όμως, η κλασική αυτή μέθοδος αντιμετώπισης έχει ποσοστό επιτυχίας περί το 50-60%, που σημαίνει ότι η κύστη μπορεί να ξαναεμφανιστεί μετά από λίγους μήνες και τότε συνήθως απαιτείται ένα ακόμη πιο εκτεταμένο χειρουργείο για την αφαίρεσή της!
Τι προσφέρει το laser στη θεραπεία της κύστης του κόκκυγα;
Η χρήση ειδικά εξελιγμένων laser (FiLaC - Fistula Laser Closure) προσφέρουν μια νέα μέθοδο αντιμετώπισης της κύστης στον κόκκυγα. Η θεραπεία πραγματοποιείται από το ήδη υπάρχον στόμιο του συριγγίου, χωρίς καμία επιπλέον τομή στο δέρμα με την ενός ειδικού καθετήρα οπτικής ίνας που εκπέμπει την ενέργεια laser κυκλικά, με απόλυτα εστιασμένο και ελεγχόμενο τρόπο! Η εστιασμένη εφαρμογή της ενέργειας laser εξαχνώνει τα κύτταρα που δημιουργούν το τοίχωμα της κύστης και ξεκινά μια διαδικασία ήπιας και άσηπτης φλεγμονής που διαρκεί λίγες μέρες και η οποία στο τέλος οδηγεί στην πλήρη επούλωση της περιοχής. Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου 15 λεπτά, γίνεται με τοπική αναισθησία και δεν απαιτεί νοσηλεία σε κλινική! Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις δραστηριότητές του μετά από 2 μέρες. Η επιτυχία της μεθόδου υπερβαίνει το 80% και μπορεί να εφαρμοστεί και σε ασθενείς που είχαν αρχικά χειρουργηθεί με την κλασική μέθοδο και υποτροπίασαν.
Πλεονεκτήματα της θεραπείας με τη μέθοδο FiLaC
- Σύντομη θεραπεία που διαρκεί περίπου 15 λεπτά.
- Σύντομη αποθεραπεία, καθώς δεν γίνονται τομές, μειώνοντας θεαματικά το χρόνο επούλωσης. Ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στην εργασία και τις καθημερινές του ασχολίες, χωρίς να έχει ράμματα στην περιοχή ή να χρειάζεται καθημερινές και επώδυνες αλλαγές του τραύματος.
- Ανώδυνη θεραπεία που πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία. Δεν απαιτούνται παυσίπονα πέραν της πρώτης μέρας.
- Ασφαλής θεραπεία. Αποφεύγεται η χορήγηση γενικής αναισθησίας. Δεν υπάρχει χειρουργικό τραύμα ώστε να εκτίθεται ο ασθενής στον κίνδυνο αιμορραγίας, λοίμωξης ή διάσπασης του τραύματος.
- Επιτυχής θεραπεία. Λιγότερες υποτροπές απ’ ότι με την κλασική μέθοδο εκτομής της κύστης.
- Αναπαραγώγιμη θεραπεία. Στο μικρό ποσοστό που ενδέχεται να μην επιτύχει πλήρως (π.χ. πολλαπλά συρίγγια ή προηγούμενη επέμβαση με άλλη μέθοδο), η μέθοδος FiLaC μπορεί εύκολα να επαναληφθεί μέχρι να επιτευχθεί ίαση καθώς δεν προκαλούνται ουλές και κακώσεις στην περιοχή.
- Άριστο κοσμητικό αποτέλεσμα, χωρίς ουλές ή δυσμορφίες που με αρνητικές επίπτωσεις στην ψυχολογία του ατόμου (κάτι σημαντικό για τα άτομα νεαρής ηλικίας που αποτελούν την πλειοψηφία των ασθενών).